8. ve 11. sınıf “TC İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük” ders kitaplarında yer alan Menemen İsyanı ve Kubilay’ın katline dair ifadeler, 2017 yılında değişen müfredata dayalı olarak ders kitaplarından çıkarıldı. Lise “TC İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük” dersi 11. sınıftan 12. sınıfa alındı.

Önceki Lise 11. sınıf “TC İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük” ders kitabında “Kubilay Olayı” aşağıdaki görselde görüldüğü gibi anlatılmıştı.

Ders kitabında Menemen’de Derviş Mehmet ve etrafına topladığı bir grup rejim düşmanının “Din elden gidiyor” propagandasıyla 23 Aralık 1930 tarihinde ayaklanma çıkardığı, Atatürk’ün, Menemen’de ortaya çıkan Kubilay Olayı’nı cumhuriyet ve inkılaplara karşı çağdaş Türk Devleti’ni yok etmek için düzenlenmiş bir isyan olarak gördüğü, Türk Milleti’nin bu olayı protesto ederek cumhuriyet yönetimine ve inkılaplara bağlı olduğunu Türk ve dünya kamuoyuna bir kere daha gösterdiği yazmaktaydı. Dahası “Atatürk döneminde demokrasi yoktu, partilere izin verilmedi” diyenlere yanıt verircesine “Kubilay Olayı’ndan sonra demokrasiye ve çok partili hayata geçiş denemeleri süresiz ertelendi” ifadesiyle çok partili hayatın aksamasına cumhuriyet karşıtlarının izin vermediği açıklanmıştı.[1]

Bu kısım çıkarıldı.

Önceki müfredata dayalı 8. sınıf TC İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük ders kitabında Menemen İsyanı ve Kubilay’ın katli şu şekilde anlatılarak çok partili hayatın süremediği ortaya konmuştur:

“Kuruluşundan kısa süre sonra Serbest Fırkayı laikliğe ve inkılaplara karşı olanların toplandığı bir merkez hâline getiren cumhuriyet karşıtları fesin tekrar giyileceği, tekkelerin yeniden açılacağı, eski alfabeye dönüleceği yönündeki propagandalarına devam ettiler. Bu çevreler Parti lideri Fethi (Okyar) Bey’in Ege gezisi sırasında gittiği yerlerde cumhuriyet ve laiklik aleyhine gösteriler yaptılar. Fethi Bey de kontrolü dışında gelişen ve tehlikeli bir hâl almaya başlayan bu olayların daha fazla büyümemesi için 17 Kasım 1930’da partisini kapatmak zorunda kaldı.

Fethi Bey’in partisini kapatmasından sonra yaşanan Menemen Olayı onun bu kararının ne kadar doğru olduğunu ortaya çıkardı.”[2]

[1] Mahmut Ürküt, Ortaöğretim Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 11, Ata Yayıncılık, Ankara, 2017, s. 128.

[2] Sami Tüysüz, 8. Sınıf İlköğretim Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Ders Kitabı, Tuna Matbaacılık A.Ş., Ankara, 2016, s.116.

Artık ortaokul ve lise “TC İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük” ders kitaplarında Menemen İsyanı’nın ve Kubilay’ın katlinden bahsedilmiyor.

Kubilay’ın ders kitaplarına eklenmesi için nasıl mücadele verilmeli?

“Kubilay’ı gericiler, yobazlar katletti, laikliğe sahip çık” söylemi milleti birleştirmek için yeterli değildir. Çünkü laikliği kimisi din karşıtlığı, dine muhalif bir ilke olarak düşünüyor ama milli birlik, milletin birliği denilince daha anlaşılır ve birleştirici oluruz. Bu bakımdan şöyle bir söylem geliştirmeliyiz:

“Menemen Olayı ve Kubilay’ın katli ders kitaplarına eklenmesi yönündeki mücadele bu sebeplerden ötürü milli birliğe, milli devletin yaşamasına, ABD’ye karşı verilen vatan savunmasına yönelik argümanlarla yürütülmelidir. Bunu söylemek zaten laikliği içerir. Laiklik özünde vicdan özgürlüğü sağlayarak milli birliği sağlar.

Emperyalizmin Mavi Vatan’dan, Suriye’den, Karadeniz’den, kısaca dört bir yanımızdan sıkıştırdığı, hatta askeri tatbikatlarla, gemimize baskın yaparak silah gösterdiği, ABD’ye ve ABD’nin 60 bin kişiyi eğittiği, 50 bin tır silahı verdiği ve “kara gücüm” dediği PKK/PYD’ye, FETÖ’ye karşı vatanı savunmamız ancak milli birlikle olanaklıdır. Cumhuriyet tarihimizin çarpıtılması, Menemen Olayı ve Kubilay’ın katlinin kaldırılması ise milletimizde kuşkuya, kutuplaşmaya yol açarak milli birliğe zarar verir.

Emperyalizme karşı vatan mücadelesinin başarısı için Menemen Olayı ve Kubilay’ın katli ders kitaplarına eklenmelidir.”

MUSTAFA SOLAK
Tarihçi Yazar